Annibale, richiamato in Africa, riorganizza la guerra contro Scipione

Ab Italia invictus cum Carthaginem patriamque defensum revocatus esset, Hannibal bellum gessit contra P. Scipionem, eius Scipionis filium quem ipse primo apud Rhodanum, iterum apud Padum et tertio apud Trebiam fugaverat. Cum patriae facultates iam exhaustae essent, bellum intermittere cum Scipione impraesentiarum cupivit, ut postea, viribus reciperatis, iterum cum eo bellaret. In Scipionis castra venit indutias disputatum, sed Romanorum condiciones non accepit. Post paucos dies apud Zamam cum Scipione conflixit; cum pulsus esset, biduo et duabus noctibus Hadrumetum pervenit, quod abest (= dista) a Zama circiter milia passum trecenta. In hac fuga Numidae, qui simul cum eo pugnam reliquerant, rebellaverunt et insidias ei paraverunt; sed non solum ab Hannibale fugati sunt, sed etiam exstincti. Hadrumeti suos milites superstites e fuga collegit et novis delectibus paucis diebus novas copias contraxit.

Dopo essere stato richiamato invitto dall’Italia per difendere Cartagine e la patria, Annibale combatté una guerra contro Publio Scipione, figlio di quello Scipione che egli stesso aveva messo in fuga per la prima volta presso il Rodano, una seconda volta presso il Po e una terza volta presso la Trebbia. Poiché le risorse della patria erano ormai esaurite, fu ben disposto a interrompere la guerra con Scipione per il momento, affinché in seguito, recuperate le forze, combattesse nuovamente con lui. Si recò nell’accampamento di Scipione per trattare la tregua, ma non accettò le condizioni dei Romani. Dopo pochi giorni combatté presso Zama con Scipione; essendo stato sconfitto, in due giorni e due notti giunse ad Adrumeto, che dista circa trecento miglia da Zama. Durante questa fuga i Numidi, che avevano abbandonato la battaglia insieme a lui, si ribellarono e gli tesero un agguato; ma da Annibale furono non solo messi in fuga, ma anche annientati. Ad Adrumeto riunì i suoi soldati superstiti dalla fuga e, con un nuovo reclutamento, in pochi giorni radunò nuove armate.