Combattimenti fra Romani ed Elvezi

Postero die castra ex eo loco movent. Idem facit Caesar equitatumque omnem, ad numerum quattuor milium, quem ex omni provincia et Haeduis atque eorum sociis coactum habebat, praemittit, qui videant quas in partes hostes iter faciant. Qui cupidius novissimum agmen insecuti alieno loco cum equitatu Helvetiorum proelium committunt; et pauci de nostris cadunt. Quo proelio sublati Helvetii, quod quingentis equitibus tantam multitudinem equitum propulerant, audacius subsistere non numquam et novissimo agmine proelio nostros lacessere coeperunt. Caesar suos a proelio continebat, ac satis habebat in praesentia hostem rapinis, pabulationibus populationibusque prohibere. Ita dies circiter XV iter fecerunt uti inter novissimum hostium agmen et nostrum primum non amplius quinis aut senis milibus passuum interesset.

Cesare

Il giorno dopo (gli Elvezi) mossero l’accampamento da quel luogo. Lo stesso fece Cesare e mandò avanti tutta la cavalleria, circa quattromila unità, che aveva raccolto da ogni provincia e dagli Edui e dai loro alleati, a vedere verso quale parte marciassero i nemici. Costoro (=i cavalieri), avendo inseguito con troppo slancio la retroguardia, attaccarono battaglia contro la cavalleria degli Elvezi in una posizione sfavorevole; e caddero pochi dei nostri. Inorgogliti per questo scontro gli Elvezi, poiché con cinquecento cavalieri avevano respinto un così gran numero di cavalieri, cominciarono più audacemente a fermarsi qualche volta e a provocare con la retroguardia i nostri a battaglia. Cesare teneva a freno i suoi dal combattimento, e riteneva sufficiente per il momento impedire al nemico i saccheggi, il foraggiamento e le devastazioni. Per circa 15 giorni camminarono in modo che tra la retroguardia dei nemici e la nostra prima fila ci fossero in mezzo non più di cinquemila o seimila passi.