Gli Etruschi mediatori della cultura greca a Roma

Fuisse quondam ferunt Demaratum Corinthium et honore et auctoritate et fortunis facile civitatis suae principem; qui, cum Corinthiorum tyrannum Cypselum ferre non posset, fugisse cum magna pecunia dicitur ac se contulisse Tarquinios, ubi ascitus est civis. Eius filius, omnibus Graecis disciplinis eruditus, cum Romam venisset, propter humanitatem atque doctrinam Anco regi familiaris factus est usque eo ut consiliorum omnium particeps et socius paene regni putaretur. Erat in eo praeterea summa comitas, summa in omnes cives benignitas; itaque, mortuo Marcio, cunctis populi suffragiis rex creatus est Lucius Tarquinius: sic enim suum nomen ex Greco nomine inflexerat, ut in omni genere huius populi consuetudinem videretur imitatus esse. Multos ille mores multaque instituta Graecorum in hanc urbem induxit atque eundem primum ludos, qui postea a Romanis «maximi» dicti sunt, fecisse accepimus.

Maiorum Lingua C

Si racconta che un tempo Demarato di Corinto sia stato facilmente a capo della sua città per rispetto, autorevolezza e buona sorte; non potendo sopportare il tiranno Cipselo, si dice che sia fuggita con molto denaro e si sia rifugiato a Tarquinii, dove fu accolto come cittadino. Suo figlio, istruito in tutto il sapere greco, giunto a Roma, a causa della sua generosità e della sua sapienza divenne amico del re Anco Marcio a tal punto che era considerato partecipe a tutte le decisioni e quasi co-reggente. Vi era in lui inoltre grandissima affabilità, massima benevolenza verso tutti i cittadini; così, morto Marcio, Lucio Tarquinio divenne re con i voti di tutto il popolo: così aveva cambiato il suo nome da greco che era, affinché sembrasse che avesse imitato in tutto la tradizione di questo popolo. Introdusse in questa città molte usanze e tradizioni greche e abbiamo appreso che egli stesso organizzò per primo i giochi che in seguito i Romani chiamarono Massimi.