La felicità secondo Socrate

Socrates, cum ex eo quaesitum esset, nonne Archelaum, Perdiccae filium, qui tum fortunatissimus ab omnibus existimabatur, beatum putaret: «Haud scio; – inquit – numquam enim cum eo disceptavi». «Non potesne aliter id scire?» «Nullo modo» Socrates respondit. «Tu igitur ne de Persarum quidem rege magno dicere potes beatusne sit?» «Quomodo scire possum, cum ignorem quam sit doctus, quam bonus?» «Quid? Tu in his rebus sitam esse vitam beatam putas?» « Ita prorsus existimo bonos beatos, improbos miseros esse». «Miserumne ergo Archelaum putas?» «Certe, si iniustus est».

Cicerone

Socrate, poiché gli era stato chiesto se non ritenesse felice Archelao, figlio di Perdicca, che allora da tutti era considerato fortunatissimo: “Non lo so; – disse – perché non ho mai discusso con lui”. “Non puoi saperlo in un modo diverso?” “In nessun modo” rispose Socrate. “Quindi tu non puoi dire neppure riguardo al grande re dei Persiani se sia felice?” “Come potrei saperlo, ignorando quanto sia dotto, quanto sia retto?” “Perchè? Tu credi che la vita felice sia riposta in queste cose?” “Penso proprio così che gli onesti siano felici, i disonesti siano infelici”. “Dunque tu ritieni Archelao infelice?” “Certamente, se è ingiusto”.