La prefazione delle Noctes Atticae

Usi autem sumus ordine rerum fortuito, quem antea in excerpendo feceramus. Nam cum librum quemque in manus ceperam, seu Graecum seu Latinum, vel cum aliquid memoratu dignum audieram, ita quaelibet, cuiuscumque generis erant, indistincte atque promiscue annotabam atque ea mihi ad subsidium memoriae recondebam; id hoc consilio faciebam, ut, cum usus venisset aut rei aut verbi et libri, ex quibus ea sumpseram, non adessent, facile inde nobis inventu atque depromptu esset. Inest igitur in his quoque commentariis eadem rerum disparilitas, quae fuit in illis adnotationibus pristinis, quas breviter et indigeste et incondite ex auditionibus lectionibusque variis feceramus. Sed, quoniam longinquis hiemalibus noctibus in agro terrae Atticae has commentationes facere exorsi sumus, idcirco eas inscripsimus Noctium esse Atticarum.

Gellio

Ho poi usato un ordine casuale degli argomenti, che avevamo seguito prima nel ricercare. Infatti quando avevo preso fra le mani un libro, sia Greco sia Latino, o avevo ascoltato qualcosa degna di ricordo, così annotavo qualunque cosa, di qualsiasi genere fosse, indistintamente e confusamente e quelle cose che mi custodivo per aiuto della memoria; facevo ciò con questo proposito, affinché, quando fosse sopraggiunto l’utilizzo di un fatto o di una parola e i libri, da cui li avevo ricavati, fossero mancati, sarebbe stato facile allora per noi il ritrovare e l’attingere. Dunque anche in queste raccolte vi è il medesimo disordine dei fatti, che ci fu in quelle annotazioni precedenti, che avevo effettuato brevemente e confusamente e disordinatamente da vari ascolti e letture. Ma, poiché cominciai a stilare queste riflessioni durante le lunghe notti d’inverno nella campagna della terra dell’Attica, perciò scrisse che esse erano delle Notti Attiche.