La saggia matrona Cornelia

Olim mulier ditissima stultissimaque ad Corneliam, Gracchorum fratrum matrem, venerat, ut honestissimae matronae pulcherrima et pretiosissima ornamenta sua ostenderet. Cornelia, ne mulierem falleret, diligenter ornamenta eius inspexit, eorum pretium notavit, mirum etiam artificium laudavit. Postea multa verba dixit ut hospitem sermone retineret, dum (= finché) e schola reverterent duo filii, Tiberius et Gaius. Ut ii tandem pervenerunt, Cornelia eos arcessivit, mulieri ostendit dixitque: «Ecce ornamenta mea!». Sic dixit ut stultitia vanitasque illius feminae reprehenderentur.

Un giorno una donna molto ricca e molto sciocca era andata da Cornelia, madre dei fratelli Gracchi, per mostrare alla rispettabilissima matrona i suoi bellissimi e preziosissimi gioielli. Cornelia, per non offendere la donna, osservò con cura i suoi gioielli, notò il loro pregio, lodò anche la meravigliosa fattura. Poi disse molte parole per trattenere l’ospite con un discorso, finché non tornassero da scuola i due figli, Tiberio e Gaio. Quando essi finalmente arrivarono, Cornelia li chiamò, li mostrò alla donna e disse: «Ecco i miei gioielli!». Parlò così affinché la stupidità e la vanità di quella donna fossero rimproverate.