Vita di Cambise, re dei Persiani

Cyrus, rex Persarum primus, duos filios reliquit, Cambysen et Smerden. Cambyses, defuncto patre, regnavit, cum maior esset. Qui, cum in somnio vidisset fratrem in solio sedentem et regnantem, occidendum eum curavit. Deinde, cum ab Aethiopia reverteret, ubi cum suis copiis victus erat, et in Aegyptum venisset incolasque eius loci laetantes vidis et, ratus illos adversis suis rebus insultare, bovem Apim in femine vulneravit eodemque ictu eum occidit. Interim magus quidam nomine Smerdes, abütens nomine et similitudine occisi Smerdis, professus se Cyri filium esse, regnum invasêrat. Quod cum Cambysi nuntiatum est, regredi in patriam maturans, oblitus est gladium, quo Apim interfecerat, vaginae reddere. Quod cum conaretur efficere, femen suum vulneravit. Ex quo vulnere intra paucos dies obiit. De cuius morte cum certus nuntius ad Persas pervenisset, septem ex nobilissimis Persarum, coniuratione facta, Smerden occiderunt et regno Cyri potiti sunt.

Maiorum Lingua C

Ciro, primo re persiano, lasciò due figli, Cambise e Smerdi. Cambise, morto il padre, regnò, essendo il figlio maggiore. Avendo visto in sogno il fratello che sedeva sul trono e regnava, lo fece uccidere. In seguito, mentre ritornava dall’Etiopia, dove era stato sconfitto con il suo esercito, e giunto in Egitto e avendo visto che i suoi abitanti erano in festa, pensando che danzassero per la sua disfatta, ferì il toro Api alla coscia e con lo stesso colpo lo uccise. Un sacerdote, intanto, di nome Smerdi, servendosi del nome e della somiglianza con il defunto Smerdi, dichiarando di essere figlio di Ciro, aveva conquistato il regno. Quando il fatto fu riferito a Cambise, il re, affrettandosi a ritornare in patria, dimenticò di riporre nel fodero la spada con la quale aveva ucciso Api. Mentre tentava di fare ciò, si ferì alla coscia. A causa di questa ferita in pochi giorni morì. Dopo che la notizia certa della sua morte ebbe raggiunto la Persia, sette persiani fra i più nobili, indetta una congiura, uccisero Smerdi e si impadronirono del regno di Ciro.