Fiumi scorrenti sotto terra

Bellis toto orbe confectis, Octavianus Augustus Romam rediit duodecimo anno postquam primum consul fuerat. Ex eo tempore rem publicam per quadraginta quattuor annos solus obtinuit, cum ea potitus esset trigesimo quarto anno aetatis suae. Antea enim per duodecim annos cum MArco Antonio er Marco Aemilio Lepido tenuerat. Ita ab initio principatus eius usque ad finem quinquaginta et sex anni fuerunt. Obiit autem septuagesimo septimo anno aetatis morte communi Nolae, in urbe Campaniae, ubi aestivo tempore vitam degere solebat. Romae in Campo Martio post aliquot dies sepultus est, vir qui non immerito ex maximo parte hominum et gentium deo similis putatus est. Neque enim facile quisquam aut in bello felicior aut in pace moderatior illo fuit. Quadraginta et quattuor annos, quibus solus imperium gessit, civilissime vixit, in cunctos liberalissimus, in amicos fidissimus, quos tantis evexit honoribus ut paene ad fastigium suum tolleret.

Ad Limina (2) – Pag.136 – Eutropio

Finite le guerre in tutto il mondo, Ottaviano Augusto tornò a Roma dodici anni dopo che era stato fatto console per la prima volta. Da allora per quarantaquattro anni governò lo Stato da solo, essendosi impadronito a 34 anni d’età. Prima infatti l’aveva governato dodici anni con Marco Antonio e Marco Lepido. Così dal principio sino alla fine del suo principato intercorsero cinquantasei anni. Morì poi a settantasei anni di morte naturale nella città della Campania di Nola, dove era solito vivere nel periodo estivo. Fu sepolto a Roma nel campo Marzio, dopo qualche giorno, uomo che non a torto fu giudicato dai più simile a un dio. Nessuno infatti fu a buon conto o più fortunato di lui in guerra, o in pace più moderato. Nei quarantaquattr’anni in cui resse da solo l’impero, visse da ottimo cittadino, generosissimo verso tutti, fedelissimo con gli amici, che innalzò a così grandi onori da eguagliarli quasi alla sua altezza.