Formazione di Attico a Roma e ad Atene

Titus Pomponius Atticus, ab origine ultima stirpis Romanae generatus, perpetuo dignitatem equestrem a maioribus acceptam obtinuit. Patrem diligentem habuit, indulgentem, divitem in primisque studiosum litterarum. Quia pater amabat litteras, omnibus doctrinis ilium erudivit. Erat autem in puero, praeter docilitatem ingenii natura datam magna suavitas oris atque vocis; sic non solum celeriter discebat, sed etiam excellenter (“in modo eccellente”) cognita pronuntiabat. In pueritia inter aequales nobilis putabatur et exsplendescebat, itaque studio suo omnes incitabat. Pater mature (“presto”) decessit et Atticus adulescens propter adinitatem P. Sulpicii (“Sulpicio”), tribuni plebis a sicariis necati, non expers fuit periculi. Postquam Sulpicius interfectus est, quia Cinnano (“di Cinna”) tumultu civitas erat perturbata neque pro dignitate facultas vitae dabatur et animi civium, dissociati, aut Sullanis (“di Silla”) partibus aut Cinnanis favebant, Atticus tempus studiis idoneum putavit et Athenas venit, sed, tametsi in urbe externa erat, opibus suis adulescentem Marium hostem iudicatum iuvit et Marii fugam pecunia sublevavit. Timens detrimentum pecuniae suae propter peregrinationem, Athenas magnam partem fortunarum traiecit et Athenis, ab universis Atheniensibus laudatus et existimatus, diu vixit.

Ad Litteram – Esercizi 1 – Pag.161 n.29 – Cornelio Nepote

Tito Pomponio Attico, generato da un’ ultima (famiglia d’) origine di stirpe romana, ottenne per tutta la vita il grado sociale di cavaliere ereditato dagli avi. Ebbe un padre coscienzioso, indulgente, ricco e soprattutto appassionato di lettere. Poiché il padre amava le arti letterarie, educò il figlio in tutte le discipline. Infatti nel fanciullo vi era, oltre l’attitudine ad apprendere propria del suo ingegno e dono di natura, una pronuncia ed una voce molto piacevoli; cosicché non solo apprendeva prontamente, ma pronunciava quanto imparato in maniera eccellente. Nella fanciullezza era reputato rinomato tra i nobili eguali e si (fra loro) si distingueva, perciò incitava tutti con il suo zelo nello studio. Il padre morì presto e Attico da adolescente non andò esente da rischi, a causa della sua parentela con P. Sulpicio, tribuno della plebe assassinato da sicari. Dopo l’uccisione di Sulpicio, essendo la città sconvolta dai disordini della fazione di Cinna e poiché non era concessa facoltà di vivere in rapporto al ceto sociale e gli animi dei cittadini, in discordia, erano in parte favorevoli ai partigiani di Cinna, in parte ai sostenitori di Siila, Attico ritenne quel tempo adatto agli studi e si recò ad Atene, ma, pur vivendo in una città straniera, aiutò con i suoi mezzi Mario adolescente giudicato nemico pubblico e alleviò l’esilio di Mario con denaro.