Il re Anco Marzio espugna Politorio

Tullus magna gloria belli regnavit annos duos et triginta. Post Tulli mortem potestas (sic institutum erat) ad patres reddita erat atque ii interregem nominaverant et postea Ancum Marcium, Numae Pompili regis nepotem, regem populus creavit. Romani laeti erant, quia avi antiquos mores atque pacem optabant; memor autem erat Ancus et Numae et Romuli atque necessarium regno otium credebat cum inimicorum timore mixtum. Itaque cum militibus ad finitimam urbem, Politorium, contendit et obsessione eam expugnavit multitudinemque incolarum Romam traduxit. Aventinum collis novo populo datus est, quia Palatium sedes («la sede», nom. f. sing.) priscorum Romanorum erat, Capitolinum oppidum Sabinis et Caelius Albanis iam dati erant. Sed paucos post menses Politorium rursus bello repetitum est: nam Politorium vacuum occupaverant prisci Latini. Ancus magno horridoque proelio vicit et multa cum praeda Romam revertit.

Livio

Tullo regnò per trentadue anni con grande gloria di guerra. Dopo la morte di Tullo il potere (così era stato stabilito) era stato restituito ai senatori ed essi avevano nominato un interré e poi il popolo nominò re Anco Marzio, nipote del re Numa Pompilio. I Romani erano contenti, poiché gli antenati desideravano gli antichi costumi e la pace; inoltre Anco era memore di Numa e di Romolo e credeva necessario al regno la tranquillità mista alla paura dei nemici. Pertanto si diresse con i soldati verso una città vicina, Politorio, e la espugnò con l’assedio e trasferì a Roma la massa di abitanti. Al nuovo popolo fu dato il colle Aventino, poiché il Palatino era la sede degli antichi Romani, la rocca Capitolina era stata data ai Sabini e il Celio agli Albani. Ma dopo pochi mesi Politorio fu nuovamente assalita con la guerra: infatti i Prisci Latini avevano occupato la città deserta. Anco li vinse in un grande e orrido combattimento e ritornò a Roma con un grande bottino.