Milziade cerca, senza successo, di rendere autonoma la Grecia dal dominio persiano

Illis temporibus Persarum rex Darius, ab ambitione pulsus, ex Asia in Europam exercitum traiecturus erat et Scythis bellum ducturus; pontem fecit in Histro lumine et custodes illius pontis reliquit principes civitatum secum ductos ex Ionia et Aeolide (“Ionia ed Eolide”); nam rex Grae cas nationes sub sua potestate retenturus erat tradens illis custodiam oppidarum; inter illos principes erat Miltiades. Quia a nuntiis cognovit de diicultatibus Darii, quem (“che”, ogg.) Scythi bello superaturi erant, Miltiades cupiebat res secundas in utilitatem suam convertere: “Darius paucis diebus exercitum et vitam amissurus erit, sic Europa et Graecia a tyrannide liberabuntur”. Ad hoc consilium multi accessuri erant, praeter Histiaeum Milesium: “Ego timeo Darei mortem, quia nos, illius socii, potestate expulsi, propter hosti Dario idem nostram daturi poenas civibus nostris erimus”. Itaque quod omnes huius sententiam acceperant, Miltiades, quia sua consilia perventura erant ad aures regis, sine dubitatione Chersonesum reliquit ac Athenas demigravit. Huius ratio etsi non valuit tamen laude digna est, quia Miltiades futurus erat amicus libertatis omnium et dominationem suam neglecturus erat

Ad Litteram – Esercizi 1 – Pag.177 n.19 – Cornelio Nepote

A quei tempi il re dei Persiani Dario, spinto dall’ambizione, aveva intenzione di trasferire l’esercito dall’Asia in Europa e portare guerra agli Sciiti; costruì un ponte sul fiume Istro e lasciò come custodi di quel ponte i capi delle città che aveva condotto con sé dalla Ionia e dall’Eolide; infatti il re aveva intenzione di mantenere sotto il suo potere le nazioni Greche affidando loro la custodia delle città; tra quei capi vi era Milziade. Poiché seppe dai messaggeri delle difficoltà di Dario, che gli Sciiti stavano per vincere in guerra, Milziade desiderava rigirare gli eventi favorevoli in suo favore: “Dario in pochi giorni perderà l’esercito e la vita, così l’Europa e la Grecia saranno liberate dalla tirannide”. Molti stavano aderendo a questa idea, tranne Istio di Mileto: “Io temo la morte di Dario, poiché noi, suoi alleati, a causa della nostra lealtà al nemico Dario pagheremo per i nostri concittadini”. E così, poiché tutti avevano gradito il parere di costui, Milziade, dal momento che i suoi propositi erano giunti alle orecchie del re, senza esitazione lasciò il Chersoneso e si trasferì ad Atene. Il proposito di costui, anche se non fu valido, tuttavia fu degno di lode.